Hier lag in WO2 het bunker- en winkelschip ‘ De Zwaan’ met het jonge stel Kees en Lisa Zwaans- Driessen. De winkel werd druk bezocht door schippers en mensen uit de omgeving. Kees en Lisa bleven kinderloos maar hun levens werden gevuld met zorgen voor opvang en duikadressen van Joodse vrienden en vluchtelingen, vliegeniers naar London helpen, verzetsmensen en werkweigeraars onderdak geven en ook met inlichtingen verzamelen. Ondanks het steeds grote risico’s was de drijfveer van Kees en Lisa om mensen in nood uit de klauwen van de Nazi’s te houden. Ze deden dit samen met vrienden Twan en Mien Maintz, Adriaan Hoekstra (groep MaZwaKo), kapelaan Engwegen en een aantal schippers. Allerlei verzet activiteiten met andere groepen werden ook van ‘de Zwaan’ gepland. Nathan Wijnperle (16) zat met zijn ouders in de geheime ruimte
onder het witte 'wc hokje' op de voorplecht. Hij noemde de Zwaan 'Hemel op
Aarde.' Zijn blonde zusjes Manda en Roosje woonden bij Kees en Lisa. 'Naast
onderdak gaven Kees en Lisa ook de nodige
psychische steun' schreef Nathan.
Het jonge koppel Lisa en Kees waren nooit alleen. De deur stond altijd open voor mensen in nood. Tot er verraad was van een onderduiker en Kees en Lisa moesten onderduiken op 22 juni 1944. Tot dan zorgde en bemoedigde Lisa en Kees blies spanning weg met grapjes. 'Kees was een idealist die alles weggaf. Hij behoorde tot de meest veelzijdige en meest harde werkers. Hij nam grote risico's, niet uit avontuur maar uit hogere beweegredenen' (M. Corbeij). Lisa was lief, altijd dienstbaar en volgde Kees in zijn besluiten. Alle huishoudelijke taken vielen op haar schouders en er waren weken met wel 23 mensen aan boord. In het najaar van
bevrijd Zuid Limburg 1944 werd Kees
ingedeeld bij de Opsporings dienst van het Militair Gezag. 110 keer heeft
hij de gevaren in WO2 kunnen ontduiken maar een missie in vredestijd werd
hem fataal op 12 maart 1945.
Spionage
De groep MaZwKo was ook een onderafdeling van de verzetsgroep Pietab-Oxo en verzamelde door spionage belangrijke inlichtingen voor London. Via een code op de radio wisten ze dat microfilms met informatie goed was aangekomen. Ze gaven geen gehoor aan de onmenselijke regels van de bezetter tegen naasten en vaderland. Hun hart sprak harder dan de reden.
Geschiedenis ‘De Zwaan’
‘De Zwaan’ werd in 1935 gekocht door P.J. Zwaans uit Oosterhout van de Provinciale Stoomvaart Mij. Zeeland. Het schip was gebouwd in 1905 als stoom-rader veerboot tussen Breskens en Vlissingen. Ze heeft vanaf 1936 bij de opening van het Julianakanaal in Born gelegen als bunker- en winkelschip. In 1947 is ze naar Dordrecht gegaan en daarna aan de Waal n Zaltbommel. In 1988 heeft de familie Key het schip hersteld als salon raderboot voor rondvaarten in Rotterdam. Sinds eind jaren ’99 heet ze Freija, en vaart, na een totale facelift, als prachtige rondvaartboot van Adler-Schiffe, bij Kiel, Duitsland.
Onderduikers:
Fam. M. Wijnperle, fam I.
Silbernberg, Adriaan Hoekstra, fam. Ph. Silbernberg, Herman en Roosje
Silbernberg. Moses en Sara Theeboom-Berklou en
Judith. Fam. Schuit-Theeboom en
Michael, Leo en Mina Katz-Theeboom,Fanny,
baby Richard, Semmie en Reinchen Berklou, Sam en Josine Cohen-Jakobson, J.H. Frenken, KLM piloot, Obbicht en vele andere mensen.
Erkenning:
- 1947 Bronzen Medaille posthuum toegekend aan Kees Zwaans
- 1957 2 Gebrandschilderde ramen
Schipperskerk voor Kees en Tonnie Kersten
- 1978 Lisa ontvangt de hoogste
erkenning 'Yad Vashem' uit Israël voor haar en Kees
- 1981 President Reagan ontvangt
heldin Lieske
- 2013 Gedenksteen voor Kees en Lieske op graf Kees
- 2014 Mobilisatie
kruis posthuum toegekend aan Kees Zwaans
- 2014 'De Zwaan' nu 'Freija', van
Kiel naar Groningen voor 70 jaar herdenking met onderduikers en familie
- 2015 Ereplek Kees en Lieske in
V-monument 'Soldaat van Oranje', Katwijk
